امروزه یکی از زمینه های تخصصی حقوقی که افراد زیادی با آن دست و پنجه گرم می کنند ، اختلافات مردم با بانک ها و موسسات مالی و اعتباری است . پروندههای بانکی از دشوارترین و پرچالشترین دعاوی در محاکم حقوقی کشور است. علت این پیچیدگی، تنوع قراردادها و مقررات خاص بانکی، بخشنامههای متغیر بانک مرکزی، و همچنین رویههای متفاوت بانک ها در اجرای ضوابط و رویه های مختلف محاکم در تفسیر قراردادهای بانکی است. بسیاری از افراد تنها زمانی متوجه اهمیت قرارداد بانکی میشوند که بانک برای توقیف اموال یا وصول مطالبات اقدام میکند و در آن مرحله دفاع بدون دانش تخصصی تقریباً غیرممکن است و می تواند سالها وقت و هزینه را بدون حصول هیچ نتیجه ی مطلوبی تلف نماید .
بدیهی است در چنین شرایطی، نقش وکیل متخصص بانکی پررنگ میشود. وکیل بانکی پیش از هر چیز میتواند قراردادهای پیشنهادی بانک را بررسی کند و به موکل هشدار دهد که با امضای قرارداد پبش رو چه مسیولیتها و عواقبی خواهد داشت . وکیل بانکی با اطلاع از فرم استاندارد قراردادها ی بانکی واشراف بر قوانین و بخشنامه های موجود شما را از این امر که کدام شروط قرارداد پیش رو برخلاف قانون یا مغایر با دستورالعملهای بانک مرکزی است ، مطلع می نماید . همین اقدام پیشگیرانه باعث میشود افراد در آینده با بحرانهای مالی و حقوقی مواجه نشوند.
البته عموما پس از بروز اختلاف بین وام گیرنده و بانک معطی وام و در شرایطی که اسناد رهنی یا تضامین قراردادی از سوی بانک بموجب اجراییه های ثبتی د رمعرض کارسازی و تملک توسط بانک قرار می گیرد شاهد مراجعه ی اشخاص نزد وکلای تخصصی بانک هستیم . در این شرایط ، وکیل با استناد به قوانین مدنی، آیین دادرسی مدنی و آرای وحدت رویه دیوان عالی کشور، دادخواست ابطال قرارداد یا ابطال شرطهای غیرقانونی (مانند شرط سود قطعی یا سود مرکب) را مطرح می نماید. یکی از نمونههای بارز این خدمات، دعوای ابطال قرارداد مشارکت مدنی است که در عمل بهصورت تسهیلات ربوی اجرا میشود.
از دیگر حوزههای فعالیت وکیل بانکی، رسیدگی به تخلفات کارمندان بانک است. در مواردی که کارمند بانک بدون اجازه مشتری وجهی برداشت کرده یا اسناد اعتباری (چک یا سفته) بهطور غیرقانونی به ثالث منتقل شده است، وکیل میتواند هم شکایت کیفری علیه متخلفان و هم دعوی حقوقی استرداد وجوه را همزمان پیگیری کند. این ترکیب اقدام کیفری و حقوقی به افزایش سرعت احقاق حق کمک شایانی میکند.
در شرایطی که بانک برای وصول مطالبات اقدام به توقیف وثیقه یا اجرای قرارداد مینماید، وکیل بانکی با طرح درخواست دستور موقت یا اعتراض به عملیات اجرایی میتواند جلوی فروش اموال یا توقیف ناعادلانه داراییها را بگیرد. این اقدام بهویژه برای اشخاصی که در معرض از دست دادن خانه یا محل کار خود هستند، حیاتی است.
از سوی دیگر، وکیل بانکی در مباحث فنی محاسباتی نقش اساسی دارد. اغلب بانکها مبالغی بیش از اصل وام و سود قانونی مطالبه میکنند که شامل جریمههای مضاعف یا ربح مرکب است. وکیل با بهرهگیری از کارشناسان رسمی دادگستری میتواند محاسبه دقیق بدهی را انجام داده و دادگاه را به صدور رأی عادلانه سوق دهد.
همچنین، وکیل بانکی نمایندگی موکل را در کمیسیونها و هیأتهای حل اختلاف بانکی برعهده میگیرد و با ارائه لایحه مستدل، مانع از تضییع حقوق مشتری میشود. از مهمترین وظایف وکلای بانکی مدیریت مذاکرات بین مشتری با بانک عامل جهت اخذ مهلت ، استمهال و تقسیط دیون و اخذ تخفیف از بانک است . بخشی از عملکرد وکیل که عموما موکلین و مراجعین از آن بی اطلاع هستند .
دامنه ی خدمات وکلا ی بانکی صرفا تا قبل از اجرای حکم نیست چه بسیار مواردی که وکیل بانکی مسلط بر قوانین می تواند با توجه به شرایط قرارداد تسهیلات و نیز نحوه ی اجرای عملیات وصول مطالبات بانکی در دوایر اجرای ثبت اسناد رسمی موجبات ابطال قراردادها ، ابطال اسناد انتقال مالکیت ، استرداد وجوه غیر قانونی و مازاد ماخوذه و نیز وصول بهای املاک را فراهم آورد .
مزایا و نتایج اقدامات وکیل بانکی برای موکل
حضور وکیل بانکی برای موکل نتایجی ملموس بهدنبال دارد:
- جلوگیری از اجرای قراردادهای صوری و غیرقانونی.
- ابطال شروط ناعادلانه و کاهش چشمگیر بدهی موکل.
- استرداد وجوهی که بانک مازاد بر اصل و سود قانونی دریافت کرده است.
- حفظ وثایق و جلوگیری از فروش یا توقیف غیرقانونی اموال.
- امکان طرح شکایت کیفری علیه کارمندان متخلف و جبران خسارت.
- ایجاد تعادل میان بانک بهعنوان نهادی قدرتمند و مشتری بهعنوان طرف ضعیفتر قرارداد.
به این ترتیب، وکیل بانکی نهتنها مدافع حقوق موکل در دادگاه است، بلکه با تسلط بر قوانین و رویههای قضایی، به او کمک میکند از مسیری کوتاهتر و کمهزینهتر به نتیجه برسد؛ نتیجهای که برای بسیاری از افراد، تفاوت میان از دست دادن دارایی یا حفظ حقوق مالی و اعتباریشان خواهد بود.
در این راه پر چالش به تخصص و تعهد ما در پروه حق پیشگان اعتماد کنید . حق پیشگام همراه و همگام شما جهت احقاق حق .